Column Jacobine van den Hoek: Cult-uur

Haar feeërieke stem bracht mij in vervoering. In haar rode jurk bespeelde ze de piano op een podium met een gordijn van frisgroene bladeren. In de stilte van het twintigkoppige orkest hoorden we vogels kwinkeleren en insecten zoemen. Achter mij riepen jongeren, ze hingen in het park en vermaakten zich met elkaar. Iets te rumoerig. Het overstemde het openluchtconcert. Maar een vriendelijke waarschuwing deed ze verstommen zodat iedereen op zijn eigen manier van de zonnige zondagmiddag kon genieten. Een kleuter glipte vanuit het park bij de Kruiskerk langs de afzetpalen. Luidkeels protesteerde ze toen ze werd opgepakt door haar moeder en het theater moest verlaten. Na het intermezzo was er weer ruimte voor Onna’s betoverende stem en haar muzikanten, en droomde ik weer weg.

In de zomer ga ik graag naar voorstellingen in de natuur. Zo bezocht ik jaar na jaar de theatervoorstelling in het Amsterdamse Bos. Voorzien met een mand lekkers, wijn en thee nestelden we ons op de houten bankjes, wetende dat we aan het einde van de avond een stramme rug zouden hebben en wiebelend het applaus zouden afwachten vanwege de lange zit. Daarna werd van het publiek om een gulle gift gevraagd. De gulheid van het publiek bleek echter beperkt. Kosten liepen op en inkomsten terug. Een regenachtig seizoen werd de organisatie fataal. Het theater bleef bestaan, maar het professionaliseerde. Er kwam een overkapping. De Spartaanse bankjes kregen leuningen en de licht- en geluidsinstallaties verbeterden. Met al die veranderingen werden de voorstellingen slechts toegankelijk voor diegene met een (goed) gevulde beurs. Tegenwoordig kost een theaterkaart bijna vijfentwintig Euro en voor een live concert betaal je vijftig.

‘Cultuur is een hobby voor de elite,’ hoor ik roepen. En toch behoorde ik niet bij de elite toen ik de gratis voorstellingen bezocht in het bos of in het Vondelpark in Amsterdam. In mijn studententijd waren er dagen dat ik s’ avonds brood met pindakaas at omdat ik simpelweg geen geld had voor meer. Tegenwoordig zijn er genoeg mensen die een vergelijkbare keus moeten maken. Voor hen is live cultuur onbetaalbaar geworden. Dramatisch, vind ik dat. Maar gelukkig is er ons kneuterige Openluchttheater Elsrijk, waar een kaart niet duurder is dan €7,50 en mensen met een goed verhaal ook zonder betaling mogen plaatsnemen. Gelukkig is het Vondeltheater nog steeds gratis. Cultuur is sociaal en staat op de derde tree van de piramide van Maslow, het is een levensbehoefte; echt iedereen verdient een cult-uur.

Jacobine van den Hoek https://www.jacobinevandenhoek...