Schone Lucht

Iedereen wil het liefst zo schoon mogelijke lucht inademen. Dat is belangrijk voor onze gezondheid. Maar door verkeer en industrie ademen we ook stoffen in die schadelijk kunnen zijn, zoals fijnstof en het gas stikstofdioxide (NO2). Ook landbouw en huishoudens veroorzaken luchtvervuiling. Denk aan bijvoorbeeld houtrook. Een deel van de luchtvervuiling in Nederland afkomstig uit het buitenland. Vice versa belandt een deel van onze luchtvervuiling in het buitenland. Mensen kunnen zieker worden of eerder sterven door het inademen van luchtvervuiling.

Iedereen wil het liefst zo schoon mogelijke lucht inademen. Dat is belangrijk voor onze gezondheid. Maar door verkeer en industrie ademen we ook stoffen in die schadelijk kunnen zijn, zoals fijnstof en het gas stikstofdioxide (NO2). Ook landbouw en huishoudens veroorzaken luchtvervuiling. Denk aan bijvoorbeeld houtrook. Een deel van de luchtvervuiling in Nederland afkomstig uit het buitenland. Vice versa belandt een deel van onze luchtvervuiling in het buitenland. Mensen kunnen zieker worden of eerder sterven door het inademen van luchtvervuiling.

Langs grote wegen en in stadscentra zijn de concentraties stikstofdioxide het hoogst. Op de kaart voor fijnstof kun je plekken met grote veestallen en veel industrie herkennen, wat –naast verkeer- belangrijke bronnen zijn.

Grenswaarden

Om de schadelijke werking van luchtvervuiling te beperken, stelt de overheid grenswaarden voor de een aantal (mengsels van) stoffen. Er zijn maatregelen genomen om deze grenswaarden te halen . Daardoor is de uitstoot van schadelijke stoffen sinds 1990 flink afgenomen. Op de meeste plekken voldoet Nederland nu aan de grenswaarden. Maar ook bij niveaus onder de grenswaarde kunnen gezondheidsklachten verergeren. Daarom wordt er nog steeds gewerkt aan schonere lucht.

Geurhinder

Hoe schoon de lucht is kun je meestal niet direct zien of ruiken, behalve als de buren bijvoorbeeld net de barbecue aansteken of als er een oude scooter voorbij komt. Dat kan niet alleen geurhinder geven maar ook acute gezondheidsklachten of ongerustheid daarover.

Houtrook

Geurhinder door activiteiten van de buren komt het meeste voor. Daaronder vallen barbecues, vuurkorven, open haarden en allesbranders. De overlast gaat vaak gepaard met hinder door burenlawaai. Er zijn verschillende manieren bedacht om de overlast te verminderen. Bekijk daarvoor de themapagina Houtrook: wat kan ik doen om overlast te voorkomen.

Veebedrijven en industrie

Grote veestallen, mest uitrijden en industrie geven soms ook een vieze geur, al is hinder daarvan landelijk gezien afgenomen. Toch kan het op bepaalde plekken en momenten nog steeds een probleem zijn. Last van stank? Bekijk dan de tips op onze themapagina om overlast te verminderen.

Hoe schoon is de lucht nu?

Het RIVM en andere partijen meten op verschillende plekken continu de luchtvervuiling. Het RIVMRijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu gebruikt de metingen om te berekenen hoe de luchtkwaliteit in heel Nederland is. Er worden ook voorspellingen gedaan voor morgen en overmorgen. De Atlas heeft kaarten voor fijnstof, stikstofdioxide en ozon apart, maar ook voor het mengsel van deze stoffen. Dat is de zogenaamde ‘luchtkwaliteitsindex', die aangeeft of deze goed, matig, onvoldoende of slecht is voor de gezondheid. De index is ontwikkeld om mensen bijtijds te kunnen informeren over mogelijke gezondheidseffecten. Zo weten gevoelige groepen bijvoorbeeld wat een goed moment is om te gaan sporten.

Hoe schoon is de lucht in het algemeen?

We presenteren, naast actuele kaarten, ook kaarten van de gemiddelde hoeveelheid luchtvervuiling per kalenderjaar. Dat doen we op basis van de officiële, rechtsgeldige gegevens. Doordat veel gegevens en controles nodig zijn duurt het meer dan een jaar voordat deze gegevens beschikbaar zijn. De meest recente jaargemiddelde kaarten in deze Atlas zijn van 2019.

Bron: atlas voor de leefomgeving