Ademen

Het zorgen voor mijn echtgenoot als longcovid patiënt maakte hem, thuiszorgmedewerkers, fysiotherapeut en mij bewust van de zin van een goede ademhaling. Wij zagen de verlichting die hij ervoer door het lezen en volgen van adviezen in het boek ‘Het nieuwe ademen’ van James Nestor. Deze Amerikaanse wetenschapsjournalist schreef ‘Het nieuwe ademen’ over de verloren kunst van een goede ademhaling. We doen het 25.000 keer per dag en kunnen amper een paar minuten zonder. Adem in, adem uit – hoe gezond kan het zijn? Het is een nogal indrukwekkend boek, waarin de journalist uitzocht waar het misging met onze ademhaling. Misging, jawel. In het Westen, waar we het zo goed voor elkaar hebben, blijkt het nogal slecht gesteld te zijn met de ademhaling, terwijl ademen toch de basis is van alles. Zo’n negentig procent van ons ademt volgens hem verkeerd, met een waslijst aan chronische aandoeningen als gevolg.

Het goede nieuws? Leer om goed te ademen: het is eenvoudiger dan je denkt. Daarmee kunnen we onszelf niet alleen helpen allerlei welvaartsziekten te verlichten; goed ademen maakt ons ook gelukkiger. Wat gaat er dan niet goed met onze ademhaling? Antropologische biologen en tandheelkundige onderzoekers tonen aan hoe het komt dat velen van ons chronisch verstopte neuzen hebben. En het resultaat van het door onze mond te ademen. Menselijke schedels van een paar eeuwen terug, waren heel anders. Ze hadden vooruitstekende kaken, ruime sinusholten, een brede mond en een regelmatig gebit. Die voorwaartse gezichtsgroei en de grotere mond zorgden voor bredere luchtwegen. Die mensen snurkten hoogstwaarschijnlijk niet en ze hadden ook geen slaapapneu, bijholteontstekingen of andere chronische ademhalingsproblemen die onder moderne bevolkingen voorkomen. James Nestor legt uit hoe goed ademhalen zelfs een medicijn voor veel kwalen kan zijn. O ja?

Ademen is als het ware een hoofdstroomschakelaar naar het zenuwstelsel dat via de nervus vagus alle belangrijke inwendige organen verbindt. Deze nervus vagus is een zenuw die het lichaam van een actiemodus naar ruststand brengt. Door een juiste ademhaling kunnen aandoeningen als astma, COPD en angst- en paniekaanvallen verminderen. Er is een sterk verband tussen angst en adem, dus het feit dat we in een stressvolle maatschappij leven, met veel negatief nieuws, maakt ademproblemen ernstiger. Wanneer mensen met bijvoorbeeld angststoornissen leren om goed en rustig te ademen door hun neus, en ze niet langer snel en hoog ademen, zakken hun schouders vanzelf, ontspannen ze zich en voelen zich kalmer. Focus eens vanuit die neusadem op het in- en uitzetten van het buikgebied met middenrif samen. Voel dan bij dit uitzetten dat je eigenlijk van nature spanning loslaat. Een stroom, flow van zachte, milde en langzame ademhaling is heilzaam! Het zorgen voor balans in het leven, in jezelf, met je dierbaren en je doelen zijn erbij gebaat.

Je longen ademen zuurstof in en kooldioxide uit, terwijl bomen precies het tegenovergestelde doen - ze ademen kooldioxide in en ademen zuurstof uit. Bomen zijn de longen van de aarde. En wij zijn onderdeel van diezelfde natuur. In de natuur is niets er voor niets. Alles heeft een functie. En wij mensen hebben zoiets als een wil. Het blijft uiteraard een grote uitdaging om te leven volgens je natuur in zo’n hectische wereld. Laat de afbeelding een reminder zijn. Jij bént natuur. Ik bén natuur. En hoe meer ik gezond adem, hoe dichter ik bij mezelf kom. Gewoon beslissen om rustig door je neus de adem verbinden met het midden, in je lijf.

Trouwens, bedankt lezer met reactie op column ‘Groei met de stroom mee’ van vorige week: Soms Conchita moet je tegen de stroom in, om samen te groeien … Dat is helemaal waar. En vanuit een rustige ademhaling kun je bidden/mediteren voor, en met een helder hoofd, het aan het licht brengen van logische argumenten. Ja toch?