St. Urbanuskerk Bovenkerk, een historie met rampen

De St. Urbanuskerk in Bovenkerk is alweer een tijdje in gebruik, sinds de herbouw na de brand in 2018. De kerk is weliswaar nog niet helemaal gereed, maar wel weer voldoende hersteld om te kunnen gebruiken. Op zondag 16 april 2023 wordt de St. Urbanuskerk officieel ingezegend tijdens een eucharistieviering door de bisschop van het bisdom Haarlem/Amsterdam, mgr. Jan Hendriks. Ook het pastoresteam van de Urbanuskerk, pastor Adolfs en de koren Voces Volantes en Aurora doen hieraan mee. Over de herbouw van de kerk wordt op diezelfde dag een boek overhandigd aan de bisschop.

De kerk heeft in zijn geschiedenis al verschillende ‘rampen’ doorstaan. De bouw van de kerk van architect Pierre Cuypers startte in 1873 en het eerste deel werd in 1875 voltooid en in gebruik genomen. Bouwpastoor was de vermaarde Jan Willem Brouwers, een vriend van Pierre Cuypers. Brouwers wilde een kathedraalachtige kerk op een mooie locatie aan de Poel. Cuypers ontwierp voor hem een indrukwekkende neogotische kerk. Aanvankelijk wilde Brouwers als Mariavereerder de kerk opdragen aan Onze Lieve Vrouw, maar hij kreeg van het bisdom Haarlem geen toestemming voor een naamswijziging van de parochie. Het zou hem waarschijnlijk deugd doen als hij kon vernemen dat de naam van de parochie R.K. Amstelland, waaronder de St. Urbanus geloofsgemeenschap valt, nu toch gewijzigd is in ‘Heilige Mariaparochie’.

De bouw werd vanwege geldgebrek pas vervolgd in 1887 en afgerond in 1888. Tijdens de tweede fase van de bouw is bezuinigd en zijn tongewelven in plaats van de gebruikelijke kruisgewelven toegepast. Ook de fundering was van mindere kwaliteit. Nog tijdens de bouw waaide in 1881 de torenspits bij een storm van de kerk. De nieuwe, zeskantige toren was in 1889 gereed.

De bezuiniging op de fundering is vermoedelijk de oorzaak van de verzakking van de kerk die in het jaar 2010 werd geconstateerd. De kerk werd per direct gesloten omdat de stenen uit het gewelf naar beneden kwamen en de veiligheid van de kerkbezoekers niet meer kon worden gegarandeerd. Het gevolg hiervan was een jarenlange, ingewikkelde en grondige restauratie, waarbij de fundering werd hersteld. Ook werden de muren, gewelven en de toren gerestaureerd. Onnodig te zeggen dat hiervoor de nodige fondsen moesten worden geworven, omdat de restauratie kostbaar was. Tijdens deze restauratieperiode kerkten de parochianen in de naburige Heilige Geestkerk aan de Haagbeuklaan. Na zes jaar, op 21 mei 2016, kon de Urbanus weer worden geopend.

Ruim twee jaar later, in september 2018, sloeg het noodlot weer toe in de vorm van een brand die een groot deel van de kerk verwoestte. De geloofsgemeenschap kerkte tijdelijk in het Noorddamcentrum. Onder andere dankzij een nieuwe inzamelingsactie en hard werken door velen is de kerk nu weer ‘zo goed als nieuw’. En meer nog dan dat. De kerk is gelijktijdig verduurzaamd en er komt een nieuw ontmoetingscentrum bij de kerk.