College steunt Cobra museum met financiële bijdragen in 2023

Het Cobra Museum verkeert in een ernstige financiële crisis. Al sinds 2003 is er sprake van voortdurende verliezen. De omvang van het beoogde kastekort van dit jaar, naar schatting zeven ton, is alarmerend. Dit geldt ook voor de toenemende schuldenlast. Voor het college van B en W reden om de gemeenteraad te adviseren de meerjarensubsidie vanaf 2024 niet te verstrekken en niet financieel garant te staan of een lening te vertrekken ter hoogte van €700.000.

Op woensdag 6 september buigt de gemeenteraad zich over de problematiek in een raadsgesprek, waarna zij op 13 september tijdens een extra raadsvergadering een besluit neemt.

De financiële problemen van het museum zijn het gevolg van jarenlange riskante bedrijfsvoering, waarbij problemen te laat werden onderkend en oplossingen onvoldoende werden nagestreefd. Uit het DSP-rapport* blijkt dat het Cobra Museum sinds 2003 slechts twee jaar een positief bedrijfsresultaat heeft behaald. Omdat de stichting die het museum exploiteert tot 1 juli 2020 door de gemeente werd ondersteund op grond van een privaatrechtelijke overeenkomst, kon de gemeente niet eerder ingrijpen. Na de coronaperiode heeft de gemeente een nieuwe subsidiesystematiek ingevoerd voor culturele instellingen die per 2024 van start gaat. Hierdoor is het nu wel mogelijk om de subsidierelatie te herzien.

Jarenlange tekorten
“Het DSP-rapport laat een duidelijk patroon zien. Het Cobra Museum lijdt al jaren verliezen”, zegt wethouder Herbert Raat (kunst en cultuur). “De gemeente geeft jaarlijks een subsidie van ruim €1,2 miljoen. Dat is afgezet tegen jaarlijkse bezoekersaantallen van gemiddeld 50.000 of 40.000 een bedrag van respectievelijk circa €24 tot €30 euro per toegangskaartje. Het gaat om publiek geld waar wij zorgvuldig mee moeten omgaan. Gelet op de verliezen en de toenemende schuldenlast vinden wij het niet meer verantwoord het museum financieel te ondersteunen. Het belang van kunst en cultuur blijft onverminderd hoog. We bezuinigen niet op cultuur en vinden het belangrijk dat er een sterke culturele infrastructuur is in Amstelveen. We willen dat het gedachtegoed van Cobra aan Amstelveen verbonden blijft, maar dat kan ook in een andere culturele vorm. Uiteindelijk is het aan de gemeenteraad en de inwoners van Amstelveen hoe de €1,2 miljoen binnen de kunst en cultuur besteed moet worden. We willen graag onze waardering uitspreken voor de medewerkers en vrijwilligers van het Cobra Museum. De huidige situatie doet niets af aan hun inspanningen in de afgelopen jaren.”

Aandacht voor medewerkers en vrijwilligers
Het college stelt voor om de resterende subsidie van 2023 wel te verstrekken. Dat geldt ook voor het uitstel van betaling van gemeentelijke vorderingen tot en met december 2023. Dit omvat huurtermijnen van juni tot en met december 2023 (€287.000), coronaschulden (€202.000) en andere vorderingen (€52.000). Hierdoor kan het museum de salarissen van medewerkers en de vrijwilligersvergoeding uitbetalen en aan andere financiële verplichtingen voldoen, en een reorganisatie opstarten dan wel toewerken naar beëindiging. Dit moet worden uitgewerkt in een sociaal plan.

Historische context
Het Cobra Museum voor Moderne Kunst ontstond in 1995 op basis van de Cobra-collectie vanzakenman Karel van Stuijvenberg en maakte onderdeel uit van de ontwikkeling van het stadshart Amstelveen. In 2002 verkocht Van Stuijvenberg zijn collectie. Niet aan het museum zoals lang de bedoeling was, maar aan een particuliere verzamelaar. Hiermee verdween een belangrijkegrondslag voor het museum. In 2007 bleek het museum niet in staat om een lening voor het gebouw af te lossen en het gebouw ordentelijk te onderhouden. Vervolgens heeft de gemeente het gebouw en bruidsschat overgenomen in ruil voor een onderhouds- en bijdrageplicht. Van 2007 tot 1 juli 2020 werd de stichting die het museum exploiteert door de gemeente ondersteund op grond van een privaatrechtelijke overeenkomst.

Vind hier het bijbehorende raadsvoorstel.

* De gemeente heeft de DSP-groep in 2021 een onderzoek laten uitvoeren naar de financiële positie, de inhoudelijke positie en het toekomstperspectief van het Cobra Museum.