Elsrijklezing: kolonialisme, de vloek van de geschiedenis

Op woensdag 12 maart 2025 is er een Elsrijklezing over kolonialisme, de vloek van de geschiedenis.
Het koloniale verleden en het slavernijverleden van Nederland staan de laatste tijd volop in de belangstelling, in steeds negatievere termen. Na tientallen jaren borstklopperij is de slinger doorgeslagen naar boetedoening. Martin Bossenbroek heeft hierover een boek geschreven en vertelt hierover in de Elsrijklezing.

Draagvlak
Is er voor officiële excuses een breed draagvlak onder de bevolking? Er zijn in Nederland politieke stromingen die alle excuses willen intrekken. Volgens een internationale peiling voelen Nederlanders van alle ondervraagde nationaliteiten verreweg de meeste trots en de minste schaamte over hun koloniale verleden.

Dankzij ’s lands bekendste Leidse historici, koning Willem-Alexander en voormalig premier Mark Rutte, staat Nederland nu zelfs bovenaan de Europese ‘ranglijst’ van spijt en excuses. Is dat wenselijk of moet de politiek stoppen met wat volgens velen getuigt van een weg-met-ons mentaliteit?
De omgang met de vaderlandse geschieden lijkt de kloof tussen politiek en burger in de Nederlandse samenleving te hebben vergroot. Hoe is te voorkomen dat die afstand onoverbrugbaar wordt? Kan er recht worden gedaan aan het verleden zonder het heden te belasten met een verdere polarisering die de democratie bedreigt?

Martin Bossenbroek

Historicus Martin Bossenbroek heeft een aantal boeken geschreven over het koloniale van Nederland en andere Europese landen in Azië en Afrika. Bossenbroek is een van de beste Nederlandse historici met grote kennis van de rol van Nederland op het wereldtoneel. Hij won in 2013 de Libris Geschiedenis Prijs voor zijn boek De Boerenoorlog, dat de Tweede Boerenoorlog (van 1899 tot 1902) beschrijft. Het boek is inmiddels toe aan zijn vijfentwintigste druk.

In 2016 publiceer de hij Fout in de Koude Oorlog. Nederland in tweestrijd 1945-1989. In 2020 verscheen De wraak van Diponegoro. Begin en einde van Nederlands-Indië. Het boek beschrijft de Java-oorlog (1825-1830) en de dekolonisatieoorlog (1945-1949) aan de hand van de biografieën van vier hoofdrolspelers: de Javaanse prins Diponegoro en zijn tegenspeler generaal H. de Kock en nationalistenleider Soekarno en zijn tegenspeler gouverneur H. van Mook.

In 2023, verscheen De Zanzibardriehoek. Een slavernijgeschiedenis 1860-1900, dat de laatste periode in de slavernijgeschiedenis van Oost-Afrika beschrijft. Het boek werd bekroond met de Libris Geschiedenis Prijs 2023.

Locatie en tijd
De Elsrijklezing wordt gehouden op woensdag 12 maart 2025 van 20.00-22.00 uur in de grote zaal van APGEN naast Huis Elsrijk, Graaf Aelbrechtlaan 140, 1181 SZ Amstelveen. De zaal is open vanaf 19.30 uur. Een vrijwillige bijdrage na afloop wordt zeer op prijs gesteld.

Contact en aanmelden
U dient zich voor de lezing aan te melden via: elsrijklezing@stadsdorpelsrijk.nl

Foto: Martin Borssenbroek en zijn boek Kolonialisme: de vloek van de geschiedenis.